Adana Vikipedi

[yaseminkulanıcılar]

[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]

Adana, 2.500.000 aşan nüfusuyla Türkiye'nin büyük illerinden birisidir. İl merkeziyse yaklaşık 1.700.000'dür. Ayrıca Mersin ve Adana Çukurova metropolitan alanını oluşturur nüfusu 4 milyon civarındadır. Sanayi bölgeleri, Osmaniye ve Hatay ile birlikte 135 km lik bir alanı kapsar ve 6.000.000 insana ev sahipliği yapar.
Antik Geçmiş
Seyhan ve Ceyhan nehirlerinin deltasında verimli sulak arazide kurulu Adana'nın tarihi, cografi konumu nedeni ile M.Ö. 6000 yıllarina uzanmaktadır. Adana, Antik Kilikya Bölgesi 'nin en önemli şehirlerinden birisidir. Hititler'den Osmanlı'ya, gelmiş geçmiş birçok medeniyetlerin beşiğidir. Adını Yunan mitolojisine göre Gök tanrısı Uranus'un oglu Adanus 'dan almıştır.
Tarihi araştırmalardan elde edilen bilgilere göre, Adana, Yontma Taş Devri'nden bu yana yerleşim yeri olmuştur. Kilikya'nın en eski yerleşim merkezlerinden biri Tepebağ Höyüğü ilk çağlardan kalmadır. Höyükte rastlanan surlarla çevrili kent çekirdeği burada Neolitik çağda yaşayan kent dönemine ışık tutmaktadır.
Kilikya yöresinde yapılan arkeolojik araştırmalar neticesinde on değişik uygarlık ile devlet, beylik ve krallık gibi çok çeşitli siyasi güçlerin ortaya çıktığı görülmüştür.
Kilikya'yı egemenlikleri altına alan medeniyetler şu şekilde sıralanabilir: Luvi Krallığı, Kizzuvatna Krallığı, Hitit Krallığı, Kue (Ove) Krallığı, geç Hitit Krallığı, Asur Krallığı, Syennesis Krallığı, Pers İmparatorluğu, Helenistik Dönem, Selevkos Krallığı, Otonom Dönem, Roma İmparatorluğu.
Orta Çağda da Adana eski önemini korumaya devam etmiş, bu durum İpek Yolu'nun buradan geçmesiyle daha da artmıştır. Bu dönemde buraya egemen olan uygarlıklar ise bunlardır: Doğu Roma İmparatorluğu devri (395 - 638), Selçuklular Devri (1071 - 1097), Kilikya Ermeni Krallığı (1097 - 1375).


Anavarza Antik Kenti
Bu dönemde çeşitli uygarlıklar Kilikya bölgesine egemen olmak için savaşlar yapmışlardır. Bu uygarlıklar şunlardır: Mısır Türkmenleri (1300 yıllarının başı), Ramazanoğulları Beyliği dönemi (1352 - 1608), Osmanlılar Dönemi (1517 - 1918).
Yakın Geçmiş
I.Dünya Savaşı'ndan sonra Adana ve çevresi (Kilikya) Fransa tarafından işgal edildi. Mayıs 1919'da Adana'daki Ermeniler Kilikya Devleti'nin kurulduğunu deklare etse de, bu uzun sürmedi. Mustafa Kemal Atatürk'ün Kurtuluş Savaşı esnasında gösterdiği diplomatik başarı sonucu yapılan 20 Ekim 1921 tarihli Ankara Anlaşması ile Fransa, Adana ve çevresinden çekilmek zorunda kaldı. (5 Ocak 1922)
II.Dünya Savaşı sırasında (30 Ocak 1943) İngiltere başbakanı Winston Churchill ve İsmet İnönü, Adana'ya 23 kilometre uzaklıktaki Yenice'de biraraya gelmiştir. Toplantıda Churchill, Türkiye'nin müttefikler yanında II.Dünya Savaşı'na katılmasını istemiş, ancak İnönü bunu reddetmiştir. Tarihte bu zirve Adana Buluşması olarak bilinir.
1955 yılında Demokrat Parti hükümetinin ABD ile yaptığı anlaşma gereği olarak, Adana'nın 10 km doğusundaki İncirlik banliyösüne Amerikan Hava Üssü kuruldu. Soğuk savaş yıllarında, 1991 Körfez Savaşı'nda ve 2003 Irak Savaşı'nda etkin olarak kullanılmıştır.
1956 yılında Seyhan Barajı ve Hidroelektrik Santrali hizmete açıldı.
1998 yılında 6.2 şiddetinde bir deprem meydana gelmiştir. Ceyhan Depremi olarak bilinen depremde çoğu Ceyhan'da olmak üzere toplam 145 kişi yaşamını kaybetti.
Kronoloji [değiştir]
Luvi Krallığı (1900 İÖ ), Arzava Krallığı (1500-1333 İÖ), Hitit İmparatorluğu (1900-1200 İÖ), Asurlular (713-663 BC), Pers İmparatorluğu (550-333 İÖ), Helen Antik Yunan Uygarlığı (333-323 İÖ), Selevkos İmparatorluğu (312-133 İÖ), Kilikya Prensliği (178-112 İÖ), Romalılar (112 İÖ-395 İS), Bizans İmparatorluğu(395-638; 964-1071), Abbasiler, Büyük Selçuklu Devleti, Kilikya Ermeni Krallığı (1078–1375), Memlükler, Ramazanoğlu Beyliği, Osmanlı Devleti, Türkiye Cumhuriyeti

Sanayi ve Tarım

Endüstri
Cumhuriyet döneminde tarımsal kalkınma hamlesinin merkezi konumundaki Adana; pamuk ve narenciye sayesinde, bir anda ülkenin ikinci büyük ekonomik cazibe merkezine dönüşmüştür. İlerleyen yıllarda, şehir ekonomisi kabuk değiştirerek tekstil, otomotiv, kâğıt, demir-çelik, boya, çimento, sigara, şekerleme, çikolata, elektronik , petrokimya gibi çok farklı alanlarda büyük çaplı fabrikalar ardarda faaliyete geçmiştir. Son yıllarda ülke ekonomisi ve sanayisini Marmara Bölgesi'ne taşıma yönündeki hükümet politikaları ve vergi indirimleri yüzünden, Marmara haricindeki pek çok bölge gibi Adana'da da sanayi durma ve gerileme sürecine girmiştir.


Adana, Seyhan Kıyıları ve Kurttepe

Son yıllarda ise Kafkas petrollerini sıcak denizlere taşıması planlanan Bakü - Tiflis -Ceyhan Boru Hattı (BTC) buradan geçer. Bunun yanında, Samsun boru hattı da BTC'ye bağlanmak üzeredir. Böylelikle Rusya petrolleri, Boğazlar aşılmadan dünya piyasasına buradan geçiş yapacaktır. Aslında, petrol boru hatlarının Adana'ya reel bir getiri sağlayıp sağlamayacağı halen tartışmalıdır.
Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi şehrin doğusunda, Misis banliyösündedir. Endüstri bölgesinde, Jüt, cam, sigara, bira ve alkol, mukavva, kâğıt, petrokimya, demirçelik, plastik, makina, ilaç, gübre ve çimento gibi çok sayıda alanda üretim yapan tesisler yer almaktadır. Adana'da 2009 kurumlar vergisi rakamlarına göre Adana'nın en büyük şirketleri Adana Çimento, Amylum Nişasta, Özmaya, Gürsoy Yem, Bossa, Oyka Kağıt, Pilsa, Doğanay Gıda ve Feyz Çelik kuruluşlarıdır.[1]
Tarım
Alüvyonların getirdiği verimli toprakları nedeniyle senelerdir bir cazibe merkezi olan, ülkenin en verimli ovalarından Çukurova'da ayçiçeği, zeytin, mısır, narenciye (portakal, turunç, mandalina ve limon), muz, kivi, baklagiller, şekerkamışı, pirinç, soya, pamuk, üzüm, fıstık, badem, karpuz, yenidünya gibi birçok ürün üretilmektedir. Üretim klasik sulama sistemlerinden, yağmurlama (damla sulama) teknolojisine geçilmektedir.
Adana, Türkiye'deki birçok tarım ürününün üretiminde rekoltede ilk 5 sıra içerisinde yer almaktadır.
Ulaşım

Demiryolu


Tren İstasyonu; Ziyapaşa
Adana'ya ilk demiryolu hattı İngilizler tarafından 1886 yılında kurulmuştur. Adana-Mersin arasındaki bu hatta günümüzde hızlı trenler çalışmakta olup Adana-Mersin arasını 45 dakikaya indirmiştir. Mersin haricinde, İstanbul Haydarpaşa'ya Toros Ekspresi ve İç Anadolu Mavi Treni; Ankara'ya Çukurova Mavi Treni ve Elazığ'a Fırat Ekspresi yolcu taşımaktadır.
İstasyon: (0322) 453 31 72


Varda Köprüsü
Karayolu
Otoyolla Adana'dan Ankara, Mersin, Gaziantep ve İskenderun yönünde ulaşım mümkündür. D-400 Karayolu ve uluslararası TEM otoyolu ile Adana`ya ulaşılır. Ankara'dan Aksaray, Pozantı üzerinden 472 km, İzmir'den Afyon-Konya-Ereğli üzerinden 873 km., İstanbul'dan Bolu, Ankara, Aksaray-Pozantı rotasıyla 909 km sonra Adana`ya ulaşılabilir. Şehir merkezine uzaklığı 5 km. olan otobüs terminalinden Türkiye`nin her yerine otobüs seferleri düzenlenmektedir.
Otobüs Terminali: (0322) 428 20 47
Havayolu [değiştir]
Şehrin hava ulaşımı, 1937 yılından bu yana Şakirpaşa Havalimanı'ndan sağlanır. İç ve dış hat seferlerinin gerçekleştiği Adana Havalimanı, Türkiye'de yolcu taşınması sıralamasında 7. sırada yer almaktadır. Havalimanı iç hatlardan İstanbul Atatürk ve Sabiha Gökçen ile Ankara-Esenboğa, İzmir, Antalya ve Trabzon'a; dış hatlardan Kıbrıs - Lefkoşa ve Almanya'nın bazı kentlerine direkt uçuşlar düzenlenmektedir. Kentte ayrıca askeri amaçlı olarak kullanılan İncirlik Havalimanı'da bulunmaktadır.
Havalimanı: (0322) 435 42 01
Denizyolu [değiştir]
Adana il sınırları içerisinde uluslararası petrol ve yük taşımacılığına açık Botaş Limanı ve Toros Gübre Fabrikaları Limanı bulunmaktadır.
Kent İçi Ulaşım


Adana Metrosu(RTS); Kanalköprü den Valilik yönüne
Kent içi metropol alan ulaşımında, Büyükşehir Belediyesi Otobüsleri ve Özel Halk otobüsleri, dolmuşlar ve taksiler kullanılmaktadır. Ayrıca 14 km güzergahı ve bunun üzerinde 13 istasyonu bulunan Adana Metrosu , önce 2009 Nisan ayında, ardınan 2010 yılında hizmete açılmıştır. 2007'den bu yana büyükşehir belediyesi otobüsleri (ABBO), özel halk otobüsleri ve metroda Kentkart akıllı bilet kartları kullanılmaktadır. Adana Büyükşehir Belediyesi, 4 tanesi körüklü toplam 229 klimalı otobüsten oluşan bir filoyla kent içinde hizmet vermektedir.
Nüfus ve Demografik Yapı

Osmanlı Devleti tarafından 1893 yılında yapılan nüfus sayımı sonucuna göre Adana merkezin nüfusu 70.702 kişidir. Bunun % 82'sini Türkler, %14'ünü Ermeniler, %2'sini Rumlar ve %2'sini katolik ve protestanlar oluşturmaktaydı.
İkinci Dünya Savaşı'nın ardından gelen yardımlar ve başlayan endüstriyel yatırımlar ile büyüme trendine giren Adana'nın merkez nüfusu, 2009 yılı TÜİK verilerine göre 1.563.545[2] kişiye ulaşmıştır. Bugün yalnızca Türkiye'nin değil, bölgenin de en büyük ve en önemli kentleri arasında yer almakta olan Adana'nın il nüfusu ise 2.770.000 civarındadır. Adana nüfusunun %87'si kentlerde, %13'ü ise köylerde yaşamaktadır.[3]
Adana Şehir Merkezi Nüfusu
2010
2009 1.563.545
2008 1.525.115
2007 1.366.027
2000 1.130.710
1997 1.037.924
1990 916.150
1985 777.554
1980 574.515
1975 475.384
1970 347.454
1965 289.919
1960 231.548
1955 -
1950 117.642
1945 1222222
1940 -
1935 76.473
1927 72.577
Y & G
Turizm



Komana


Misis Mozaik Müzesi


Akyatan Lagünü
2009 yılında Adana'yı ziyaret eden yabancı turist sayısı 81.736 dır.[4] Bunun %50'sini Almanlar, %23'ünü Kıbrıs vatandaşları, %4'ünü Hollandalılar ve %3'ünü İngilizler teşkil eder. Gelen turistlerin 80.702'si Şakirpaşa Havalimanı'ndan, 1.034'ü Botaş Limanı'ndan giriş yapmıştır.
Kentteki turistik mekanlardan bazıları

[adminkulanıcılar]

aferin yasemin