adigey cumhuriyeti

[adminkulanıcılar]

Adigey Cumhuriyeti :

Adığey Cumhuriyeti'nin yüzölçümü, son duruma göre 7.800 km²'dir. Adığey Cumhuriyeti, 27 Temmuz 1922'de "Adığe Çerkesleri Özerk Bölgesi" (oblast) adıyla kuruldu. Sonra, şimdiki adını aldı. İlk kurulduğunda yüzölçümü 2.645 km² idi, yaklaşık olarak şimdiki Oktiyabrski, Teuçej, Kras¬nogvardeysk, Şogen ve Koşhabl ilçeleri (rayon) topraklarını kapsıyordu. İlk başkenti Tohtomukay köyü idi. 1926'da 112.800 olan toplam nüfusun yüzde 45'i Adığe (50 bin), yüzde 25,8'i de Rus (29 bin) idi. Daha sonra başkent, Krasnodar oldu. 1937'de Krasnodar Eyaleti (kray) kurulup, Krasnodar kenti eyalet merkezi olunca, Adığe ÖB'nin merkezi Maykop'a (Mıyekhuape) taşındı. Dolayısıyla, şimdiki Giaginsk (Cece) ilçesi ve Maykop kentsel bölgesi Adığe ÖB topraklarına katıldı. Krasnodar Barajı'nın kurulması ve 13 köyün sular altında kalması üzerine Maykop'un güneyindeki bölüm (şimdi Maykop ilçesi) Adığe ÖB'ne eklendi. Böylece Adığelere, geleceğe yönelik ekonomik gelişme olanağı sağlanmak istendi. Ancak, Adığe nüfus oranı yaklaşık beşte bire düştü (1989'da yüzde 20,6). Buna karşılık Rus nüfus oranı yüzde 70'i geçti. Rus nüfus, sanayileşmeye bağlı olarak da arttı. Adığe ÖB, böylece eski Şapsığ Ulusal İlçesi (1922-1941) ile sınırdaş oldu.


Bağımsızlık koşusu


1918 yılında kurulan Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti'nin üyesi olan Adıgeler bu cumhuriyetin çok kısa ömürlü olması yüzünden siyasi birliklerini yitirdiler. 27 Temmuz 1922'de ise Kuzey Kafkasya'da kurulan özerk oluşumların biri olarak Adıge-Çerkes Özerk Bölgesi adıyla Sovyetler Birliği'nin içinde yer aldılar. Adı 1928'de Adıge Özerk Bölgesi oldu. Üst kademe yönetim merkezi Rusya Cumhuriyeti'nin Krasnodar vilayetidir. Bu vilayetin sınırları içinde, özerk bölge statüsünde varlığını sürdürmekteydi. Ancak, M.Gorbaçov'un başkanlığı altındaki glasnost politikasının doğuşuyla beraber, Adıge-Han Hareketi oluşmuştur. Ulusal bir Yasama Konseyi oluşumunu tâlep eden bir grup, özerk bölgede milliyetçilik ve bağımsızlık hareketini başlattı. 28.06.1991'de Adıge resmen "egemenliğini" ilan etti. l992 Martında Federasyon Anlaşması'nın imzalanmasıyla bir cumhuriyet olarak tanındı. 10 Mart 1995'te anayasa kabul edildi. Reformistlerin ve federal hükümetin şüpheleri çok yaygınsa da komünistler en popüler parti olarak kaldı. Bu parti Rus Devlet Duma'sı seçimlerinde cumhuriyet sınırları dahilinde verilen oyların % 41'ini almıştı.

[imam şamilkulanıcılar]

adigeleri bekliyoruz